Bibliografische gegevens

Titel: Het Gouden Ei

Schrijver: Tim Krabbé

Uitgever: Prometeus

Pagina's: 97

Druk jaar: 2009

Eerste druk jaar: 1984

Plaats van uitgave: Amsterdam

Site en niveau: Lezenvoordelijst niveau 3

 

Samenvatting

 

Rex Hofman en Saskia Ehlvest, een stelletje, zijn onderweg naar een vakantiehuisje in de heuvels boven de Middellandse Zee bij Hyères. Omdat de kilometerteller al een tijdje kapot is, moet de kilometerstand met de hand bijgehouden worden, zodat Saskia en Rex weten wanneer ze moeten tanken, dit om te voorkomen dat ze ergens langs de weg zonder benzine komen te staan. Ook deze reis is dit weer het geval, en na de kilometerstand een tijdje bijgehouden te hebben vindt Saskia het tijd om weer te gaan tanken. Ze wil het tenslotte niet nog een keer meemaken om alleen zonder benzine langs de kant te staan, terwijl Rex lopend naar een ver benzinestation moet.

Als ze bij een TOTAL-benzinestation zijn, gaan ze tanken en daarna vindt Saskia het tijd om te ontspannen. Daarom gaat ze wat drankjes halen en besluit om haar angst daarna te overwinnen: zij gaat de rest van de rit rijden zodat Rex wat kan rusten. Nadat ze haar rijbewijs heeft gehaald heeft ze nooit meer gereden, dus ze vindt het eng om te gaan rijden.

Als ze drankjes gaat halen in het benzinestation komt ze niet meer terug. Rex gaat haar zoeken maar nergens in het benzinestation is ze te vinden. Daarom besluit hij om naar binnen te gaan en aan het personeel te vragen of ze haar gezien hebben.

Ze hebben haar wel gezien en ze is zelfs met drankjes uit het benzinestation gelopen, maar daarna hebben ze haar niet meer gezien. Rondom het benzinestation is Saskia ook niet te vinden en als Rex met de chef gepraat heeft en weer terug naar de auto gaat ziet hij iets opmerkelijks: de fietsen zijn van het dak van de auto weg.

Acht jaar later is Rex met Lieneke op vakantie, een vrouw die één jaar jonger is dan Saskia. Ze vinden elkaar wel leuk en praten veel over gevoelens en ook daar komt Saskia weer naar boven. Ze is nog steeds kwijt en niemand weet wat er met haar aan de hand is en waar Saskia op dat moment is.

Na deze vakantie start Rex een opsporingscampagne. Hij roept in advertenties mensen op. Mensen, die Saskia toen hebben gezien. Na een tijdje meldt iemand zich bij Rex thuis: een Frans sprekende man die beweert dat hij Raymond Lemorne heet. Hij vertelt aan Rex dat hij meer weet over de verdwijning van Saskia en hij vraagt of Rex mee wil gaan, zodat hij aan Rex uit kan leggen wat er is gebeurd. Dan krijgt Rex te horen dat Saskia dood is en dat hij de rest alleen te weten krijgt als hij hetzelfde ondergaat. Omdat Rex graag wil weten wat er is gebeurd, besluit hij om mee te gaan.

Bij het TOTAL-benzinestation blijkt dat Saskia daar in de auto is gegaan. Meer krijgt Rex niet te weten, want hij krijgt een slaapmiddel en wordt een tijd later ergens alleen wakker. Het blijkt dat hij ergens alleen onder de grond op een matras ligt. En dan beseft hij het zich: Saskia is levend begraven.

Lieneke hoort verder helemaal niks meer van Rex en voor iedereen zijn Rex en Saskia voor altijd verdwenen.

Uiteindelijk blijkt dat Lemorne de ontvoerder en moordenaar is. Hij probeerde al een tijdje vrouwen te kidnappen en heeft op allerlei manieren geprobeerd om vrouwen mee te krijgen. Op een dag kwam hij bij het TOTAL-tankstation en daar zag hij Saskia: een vrouw die hem aan zijn dochter deed denken. Nadat ze wat gepraat hadden over geld wisselen, zag Saskia zijn sleutelhanger van zijn autosleutels en ze vond deze zo mooi dat ze er ook eentje wilde hebben.

Lemorne beweerde dat hij handelde in zulke sleutelhangers en vroeg of ze mee naar zijn auto wilde om er eentje van hem over te nemen. Toen ze bij zijn auto was kreeg ze een klap waardoor ze op de achterbank viel en gelijk meegenomen kon worden.

 

Opbouw

Het verhaal begint met een hele relaxte sfeer, omdat er wordt beschreven dat ze in Frankrijk op weg zijn naar een huisje bij de middellandse zee. Maar het slaat heel snel om wanneer Saskia spoorloos verdwenen is. De spannning is al snel weg, omdat het verhaal 8 jaar verder in de tijd gaat wanneer Rex op vakantie is met zijn nieuwe vriendin. Maar ook die rust is snel weg wanneer Rex ook over het gouden ei droomt. Op dat moment blijft het een beetje spannend, omdat er wordt vertelt over de aparte man Raymond Lemorne die vroeger hele vreemde ideeën had, zoals wat er zou gebeuren als hij van een flatgebouw zou springen. Hij blijkt nu een scheikunde te zijn met een vrouw en twee kinderen. Maar dan krijgt hij weer een gek idee, hij vraagt zich af of hij een misdaad zou kunnen plegen. Het verhaal springt daarna direct weer naar Rex die net terug is van vakantie. Hij start een campagne om Saskia op te sporen, dan krijg je het gevoel dat ze wel gevonden zal worden. Als Lemorne naar hem toe komt voel je de bui eigenlijk al hangen, Lemorne laat hem weten wat er met Saskia is gebeurd. 

 

Titelverklaring

Het boek heet 'Het Gouden Ei', omdat Saskia toen ze klein was altijd droomde dat ze in een gouden ei zat die door de ruimte heen zweefde, maar ze kon er alleen uit wanneer ze tegen het enige andere ei zou botsen. Ze zou ook niet dood kunnen gaan en ze kon nergens heen. 

Dit slaat op de eenzaamheid die ze toen in haar droom voelde en ook het ‘opgesloten’ zitten in bepaalde gedachtes of gevoelens. In dit boek voelt Rex zich ook wel eens zo: als Saskia niet meer bij hem is voelt hij zich alleen en weet hij niet meer wat hij moet doen. Het liefste wil hij weten wat er met Saskia aan de hand is. In het verhaal wordt dan ook een aantal keer terug verwezen naar de droom over het gouden ei van Saskia.

 

Thema en Motieven

 Het thema van 'Het Gouden Ei' is, als een persoon die je heel kort kent iets aanbiedt, dan moet je hem of haar niet direct vertrouwen.

Ik vind dat dit een passend thema is bij het boek, omdat het keerpunt van het verhaal is dat Saskia die in de auto stapt van Lemorne en daarna spoorloos verdwijnt. 

Er komen verschillende motieven voor in ´Het Gouden Ei´;

De droom: de droom over het gouden ei.
De liefde: de onvergetelijke liefde tussen Saskia en Rex.
De dood: de raadselachtige van Saskia.
Vakantie: de vakantie van Rex en Saskia.
Het kwade: het kwade van Raymond om Saskia te ontvoeren.

 

Structurele Kenmerken

Personages:

Rex
Rex is een vriendelijke man die veel voor anderen over heeft. Hij wilt bijvoorbeeld weten wat er met Saskia is gebeurd en dat moet hij zelf bekopen met de dood. Daarnaast is hij een doorzetter, hij laat zich niet snel iets vertellen en zet altijd door totdat hij zijn eindpunt bereikt heeft. Over het uiterlijk van Rex krijg je niks te weten in het verhaal.

 

Saskia
Saskia is een vriendelijke roodharige vrouw die een relatie met Rex heeft. Ze is ijdel en wil er altijd goed uit zien en vindt het fijn om haar zaakjes op orde te hebben. 

 

Raymond Lemorne
Raymond Lemorne is een 41-jarige Franse man die als scheikundeleraar op een school werkt met middelbare scholieren. Hij heeft een vrouw en twee kinderen. Het is een gewelddadige man met aparte gedachten die daar apart mee om gaat. Hij denkt niet zo vaak aan anderen. Het liefste ziet hij mensen pijn hebben en hij vindt het dan ook niet erg om mensen pijn te doen, hij is dus een sadist.

 

Lieneke

Lieneke is een vriendin van Rex nadat Saskia ontvoerd is. Ze hebben het leuk als ze samen zijn, maar verder gebeurt er weinig tussen hen.
 

Tijd:

Het verhaal speelt zich af in het heden, omdat er niks anders lijkt dan in het echte leven. Er zijn bijvoorbeeld tankstations, flats en Rex ging met Saskia op vakantie bij de middellandse zee. Het verhaal is ook niet-chronologisch, omdat na de flashforward van 8 jaar na de vakantie van Saskia en Rex er een flashback van Raymond Lemorne's verleden wordt gegeven. De vertelde tijd is 8 jaar, omdat het verhaal na de flashforward van 8 jaar niet meer heel veel verder gaat. De verteltijd is ongeveer 4 uur, omdat het zo lang duurt om het verhaal te vertellen.

 

Perspectief:

Het verhaal wordt verteld door een alwetende verteller, omdat de lezer meer weet dan de personages zelf. Sommige zinnen worden wel verteld alsof het verteld wordt vanuit een personage, bijvoorbeeld de zin ''Wat hou ik toch van haar,’ dacht hij terwijl ze met haar rieten mand door de deuren in de servicewinkel verdween.'

 

Ruimte:

 Het speelt zich af op verschillende ruimtes. De ontvoering vindt plaats in Frankrijk ergens bij een benzinestation. Dat vind ik goed gekozen omdat mensen die op vakantie gaan met de auto dat misschien wel herkennen waardoor ze zich er erg goed in kunnen verplaatsen. Voor mij heeft het wel effect gehad op de plek van de ontvoering want toen ik het las , kreeg ik er gelijk een soort beeld van.

Spanning:

Er wordt veel spanning gebruikt in dit verhaal. De meeste dingen worden achter de hand gehouden, bijvoorbeeld dat Saskia spoorloos verdwijnt. Als Saskia zomaar verdwijnt moet je eigenlijk direct het hele boek uitlezen, omdat je erachter wil komen wat er is gebeurd met Saskia.

 

Intertekstualiteit, Leidmotieven en symboliek

 Ik heb geen teksten gevonden die lijken op 'Het Gouden Ei',  dus er is geen intertekstualiteit in dit boek. Er zijn een paar leidmotieven waar het verhaal om draait: liefde (de liefde tussen Rex en Saskia en Rex en Lieneke), onzekerheid (de twijfel bij Rex over leven of dood van Saskia), moord (de moord op Saskia en later ook op Rex), claustrofobie (de nachtmerries over het gouden ei). 

Het gouden ei uit de dromen van Saskia en nadat ze verdween van Rex staat voor het ontstaan van nieuw leven.

Het is ook symbolisch voor het getal 8, Saskia's geluksgetal, dat als je het 45 graden draait, het het symbool van oneindigheid staat. Dat is heel erg te verbinden aan het verhaal, omdat het wel een oneindigheid leek dat Saskia in het gouden ei zat in haar droom.

Recensie

 

16-02-14

"Het Gouden Ei", een boek van Tim Krabbé, een recensie van Jeroen Bernaer

 
 Een mysterieuze verdwijning van een jonge vrouw, de radeloosheid van haar vriend Rex - die er zelfs jaren later nog steeds niet in slaagt de herinnering aan haar los te laten - en een man die minutieus een gruwelijke misdaad voorbereidt, simpelweg omdat de gedachte bij hem is opgekomen: meer had Tim Krabbé niet nodig om een van de meest intrigerende boeken in zijn soort te schrijven.

Het verhaal begint wanneer het hoofdpersonage, Rex Hofman, en zijn vriendin Saskia op weg zijn naar hun vakantiehuisje in Zuid-Frankrijk. De toon is aanvankelijk licht, maar al gauw worden de kleine, onderhuidse spanningen in hun relatie duidelijk. Saskia maakt tijdens een rustmoment bij een tankstation gebruik om even naar het toilet te gaan, maar keert niet terug. Waar Rex ook zoekt, ze blijft onvindbaar. Jaren later is Rex op vakantie in Italië, met zijn nieuwe vriendin Lieneke. Maar nog steeds hangt Saskia's verdwijning als een zwarte sluier over hem. Rex probeert nog steeds uit alle macht te begrijpen wat er toen gebeurd is en start zelfs een advertentiecampagne in de Franse media.

De wereld die Krabbé in zijn roman schetst is zo rauw realistisch, dat hij tegelijk een surrealistische kant krijgt. Krabbé doet dat in een bedrieglijk eenvoudige taal, vol subtiliteit, waarmee hij zijn meesterschap als schrijver duidelijk maakt. Al vanaf de eerste zin hangt er iets unheimlichs over het boek, een soort dreiging die steeds sterker wordt, af en toe heel even wegebt, blijft sluimeren en vervolgens dubbel zo hard terugkeert. Auto's glijden 'gelijkmatig als ruimteschepen (...) over de lange brede weg naar het zuiden', het water van een inham is 'blauw als op een kindertekening', stoelen slaan 'een ijselijke gil' als je ze verschuift, het zeewater maakt Rex haast gewichtloos 'alsof hij eeuwig door zou kunnen zweven'...

Elk woord in het boek is uitgebalanceerd en vol betekenis. Het laat Krabbé toe een vernuftig spel te spelen met de lezer. Voortdurend strooit hij - bijna achteloos - met subtiele hints die een voorbode vormen van wat er te gebeuren staat. Tegelijk zet hij je tot tweemaal toe met één enkel woord op het verkeerde been of houdt hij informatie achter die hij pas later met mondjesmaat vrijgeeft. Zo versnelt of vertraagt hij het tempo, creëert hij de spanning van een nachtmerrie, even ondraaglijk als in de nachtmerrie van het Gouden Ei die Saskia als kind had en waar de titel naar verwijst. In de droom zat ze opgesloten in een gigantisch gouden ei en was ze gedoemd om voor eeuwig door het heelal te zweven, tot er net zo'n gouden ei tegen haar zou opbotsen en ze allebei vernietigd zouden worden. Niet verwonderlijk dat net die droom het alfa en omega vormt van Krabbés geraffineerde vertelling.

Krabbé biedt je een blik in de afgrond van het leven, de duistere krachten die spelen. Rex en Raymond, Saskia's ontvoerder, lijken meer op elkaar dan ze beseffen. Rex mag dan veel van Saskia houden, tegelijk zit er iets ongrijpbaars in zijn karakter, dat op het eerste gezicht alleen ingegeven lijkt door vrij onschuldig machogedrag, maar eigenlijk dieper reikt. Zo schept hij er een duivels plezier in om Saskia te 'testen' en te treiteren.

Toch valt Rex niet gewetenloos te noemen. Saskia's verdwijning laat hem radeloos achter en bepaalt heel zijn verdere leven. Saskia's lot wordt een obsessie voor hem, alsof hij pas na haar verdwijning beseft hoeveel hij van haar houdt: Het was alsof hij voelde wat zij nu voelde - de angst en de eenzaamheid van het Gouden Ei, en alsof daarmee zijn wens eindelijk in vervulling was gegaan: één met haar worden.

Anders is het gesteld met Raymond Lemorne, Saskia's ontvoerder. Ook hij schept genoegen in zijn slechtheid, maar waar Rex ingetoomd wordt door zijn geweten, slaagt Lemorne er zonder enige moeite in zijn eigen geweten uit te schakelen. Lemorne is ogenschijnlijk warm en joviaal, een scheikundeleraar en goede huisvader, maar achter het masker van de modelburger schuilt een ijskoude, berekenende persoonlijkheid, die zijn misdaad akelig nauwkeurig voorbereidt. Met een gelijkaardige precisie - de precisie van een hersenchirurg - dissecteert Krabbé de geest van de psychopaat.

Tim Krabbé heeft een ijzersterk verhaal afgeleverd. Of je het nu wil of niet, Het Gouden Ei kruipt onder je huid. Wie dit boek leest en zich volgende zomer in een tankstation langs de Autoroute du soleil bevindt, kijkt vast eens extra waakzaam om zich heen.

 

Gebruikte verslagen

http://www.scholieren.com/boekverslag/47173

http://www.scholieren.com/boek/484/het-gouden-ei/zekerwetengoed

http://www.scholieren.com/boekverslag/67737

http://www.scholieren.com/boekverslag/61957

http://www.scholieren.com/boekverslag/44864

http://www.scholieren.com/boekverslag/43553

Maak jouw eigen website met JouwWeb